15 lutego przypada Światowy Dzień Wielorybów. Został on ustawiony na Hawajach przez Pacific Whale Foundation. Największe obchody święta odbywają się na Maui – drugiej co do wielkości wyspie w archipelagu Hawajów. Każdej zimy w pobliżu wyspy pojawiają się stada humbaków, które odbywają tam gody, tam też rodzą się ich młode.
Od 35 lat w lutym na wyspie odbywa się Maui Whale Festiwal, którego kulminacyjnym momentem są obchody Dnia Wielorybów ze spektakularną paradą waleni. Jak podkreślają pracownicy Ośrodka Działań Ekologicznych „Źródła”, realizujący projekt Ekokalendarz.pl, szkoda, że nie możemy świętować z nimi, ale to nie znaczy, że nie możemy świętować wcale i to nie tylko przez wzgląd na naszego bałtyckiego walenia – krytycznie zagrożonego wyginięciem morświna. Wieloryby i inne walenie nie tylko są niezwykłymi, bardzo inteligentnymi, społecznymi zwierzętami, ale jak każdy organizm na Ziemi spełniają ważną rolę w swoich ekosystemach, a ich wyginięcie czy choćby drastyczny spadek populacji powoduje zachwianie równowagi w przyrodzie.
W przypadku waleni, których środowiskiem jest wszechocean, jest to tym bardziej ważne. Wiecie, że wieloryby chronią nas choćby przed zmianami klimatu? Okazuje się, że odchody wielorybów zawierają duże ilości żelaza, które wiąże węgiel w wodzie, dzięki czemu bujnie rozwija się pochłaniający dwutlenek węgla fitoplankton. Fitoplankton ograniczając stężenie dwutlenku węgla w atmosferze chroni klimat, ale może to robić bardziej wydajnie dzięki odchodom wielorybów.
Człowiek mu szkodzi
Niestety, przez działalność człowieka większość gatunków dużych waleni jest zagrożona, a liczebność populacji spadła w ciągu półwiecza do zaledwie 1 procenta w stosunku do czasów sprzed okresu masowych połowów (np. kiedyś w Oceanie Antarktycznym żyło ponad 200 tys. płetwali błękitnych, obecnie szacuje się, że jest ich tylko 2 300).
Nazwa „wieloryb” pochodzi z czasów, gdy walenie uważano za ogromne ryby i w mowie potocznej do grupy tej zaliczamy wszystkie duże walenie. Z biologicznego punktu wiedzenia wieloryby należą do rzędu waleni, podobnie jak płetwale, delfiny, kaszaloty czy orki. Łącznie na świecie żyje ok. 80 gatunków waleni.
Więcej o tych fascynujących zwierzętach przeczytacie na stronie Ekokalendarz.pl