Chcemy nauki religii na plebaniach czy w szkołach? Czy w wyborach nasz głos się liczy czy nie liczy? Co myślimy o Noblu dla Lecha Wałęsy? Autorytetem kulinarnym jest babcia czy kucharz z telewizji? Z odpowiedziami Polek i Polaków na te i wiele innych pytań zmierzyli się uczestnicy konkursu dla dziennikarzy „Nowe Spojrzenie na Polskę”. Odpowiedzi badanych zebrano w sondażu i quizie towarzyszącym kampanii społecznej zorganizowanej przez Fundację Batorego i Kulturę Niepodległą „Jesteśmy różni. Jesteśmy Polską” przygotowanej na 100-lecie niepodległości Polski.
Uczestnicy konkursu mieli za zadanie zinterpretować wyniki sondażu i quizu, który pokazywał podobieństwa i różnice dotyczące Polek i Polaków. Spośród nadesłanych prac jury, któremu przewodniczył Edwin Bendyk wybrało pracę Bartosza Kozdęby.
Zdaniem jury, autorowi zwycięskiego eseju „Tożsamość porwana” udało się trafnie spuentować wyniki badania. Zdaniem Bartosza Kozdęby w sondażowych odpowiedziach zaznacza się katolicyzm, który jest historycznie wdrukowany w tożsamość Polek i Polaków, podobnie jak bliskie nam słowa „Solidarność” czy „Bóg, honor, ojczyzna”, natomiast nie widać przełożenia stojących za nimi idei na zachowania w życiu codziennym.
– Większość z nas ma zlaicyzowaną świadomość, a katolickie przyzwyczajenia – pisze Bartosz Kozdęba. Autor ocenia więc, że „tożsamość Polaków jest porwana” i zastanawia się czy „jest w Polakach jakiś rodzaj dualizmu?”.
Uzasadniając wybór zwycięzcy Edwin Bendyk, członek Zarządu Fundacji Batorego, podkreślił: – Bartosz Kozdęba traktuje wyniki badań i quizu jako punkt wyjścia do szerszej refleksji i dialogu z innymi klasycznymi tekstami proponując czytelnikom ciekawy, dobrze uargumentowany mini-esej.
Jurorka Agnieszka Szydłowska z radiowej Trójki stwierdziła: – szukałam człowieka w tych historiach, czyli autora, który przeczytał badania i reaguje na to, co widzi w swoim otoczeniu. Max Cegielski, z Kultury Niepodległej, tłumaczy: – Szukając „autorskości” musiałbym wyróżnić teksty najmniej „dziennikarskie”, bardziej „literackie”. Z kolei Bartosz Węglarczyk, z portalu Onet.pl, oceniał przed ogłoszeniem wyników: nie widzę tekstów, które nie mogą wygrać.
Autor zwycięskiego tekstu zainteresował się konkursem, bo „trudno jest – jak mówi – być Polakiem w obecnej Polsce. Kłócimy się o to, kto zasługuje na przydomek „prawdziwy’. Jednak sondaż i ankieta pokazują, że mamy jednocześnie wiele wspólnego, więc może „pojawi się pokolenie, które skupi się na tym, co nas łączy?”.
Badanie, którego wyniki interpretowali uczestnicy konkursu, przeprowadzone zostało w grudniu 2018 r. na zlecenie Fundacji im. Stefana Batorego i Kultury Niepodległej w ramach kampanii społecznej Jesteśmy różni. Jesteśmy Polską. Miało ono skłonić do przemyślenia, jacy jesteśmy 100 lat po odzyskaniu niepodległości. Badanie miało także odpowiedzieć na pytanie, na ile się od siebie różnimy, a na ile jesteśmy do siebie podobni. Więcej informacji znajdziecie tutaj, a zwycięski tekst znajdziecie tu.
ZOBACZ TAKŻE: