Tornister stanowi nieodzowny atrybut każdego ucznia. Jego waga, odpowiednie dopasowanie oraz właściwe użytkowanie odgrywają ogromną rolę w utrzymaniu prawidłowej postawy oraz zapobieganiu skrzywienia kręgosłupa.
W wieku szkolnym ma miejsce pierwszy okres krytyczny dla postawy fizycznej dziecka. W okresie tym następuje wzmożony wzrost ciała dziecka, w związku z czym uczniowie bardziej narażeni są na wykształcenie się u nich wady postawy. Rozpoczynając naukę, dziecko zmienia swój dotychczasowy tryb życia spędzając w szkolnej ławce – w pozycji siedzącej – dziennie powyżej 4 godzin. Dodatkowo w wieku 6–9 lat organizm wykazuje ogromną biologiczną potrzebą ruchu, co prowadzi do częstej zmiany pozycji podczas lekcji.
Zbyt ciężki plecak może powodować niekorzystne, bolesne napięcia w mięśniach i stawach, bóle bioder i kolan. Może doprowadzić do zmniejszenia pojemności płuc, nieprawidłowej postawy ciała, zmniejszenia sprawności jednej ze stron ciała, schorzeń ortopedycznych (m.in. skoliozy, pleców okrągłych/płaskich, płaskostopia) i schorzeń neurologicznych. Noszenie nieodpowiedniego plecaka wymusza nieprawidłową postawę – pochylanie sylwetki do przodu, a także bóle w okolicach karku.
Zgodnie z zaleceniami Głównego Inspektora Sanitarnego:
- waga tornistra nie powinna przekraczać 10–15% masy ciała;
- powinien mieć usztywnioną ściankę przylegającą do pleców;
- jego ciężar powinien być rozłożony symetrycznie;
- cięższe przedmioty powinny być umieszczone na dnie, a lżejsze wyżej;
- plecak powinien mieć równe, szerokie szelki;
- długość szelek powinna umożliwić swobodne wkładanie i zdejmowanie tornistra, jednocześnie zapewniając jak najlepsze przyleganie tornistra do pleców;
- zalecane jest dodatkowe zapięcie spinające szelki z przodu klatki piersiowej;
- plecak należy nosić na obu ramionach;
- konieczne jest kontrolowanie przez rodziców zawartości tornistra, aby zapobiec zabieraniu przez uczniów zbędnych rzeczy.
Kupując tornister, warto zwrócić uwagę na jego masywność. Niektóre są bowiem bardzo ciężkie i nawet bez żadnej zawartości stanowią duże obciążenie dla dziecka. Co jeszcze możemy zrobić? Uczyć dzieci racjonalnego pakowania plecaka, usuwania z niego rzeczy niepotrzebnych, niezwiązanych z nauką (pamiętników, albumów, zabawek itp.). Kupować zeszyty niegrube, w cienkich oprawkach, i piórniki, które nie zawierają nadmiernie rozbudowanego wyposażenia. Dbać o to, by dziecko zabierało do szkoły napoje i żywność w lekkich opakowaniach. Więcej informacji o lekkich tornistrach znajdziecie na stronie internetowej Głównego Inspektoratu Sanitarnego.
Fot. ma charakter poglądowy. Źródło Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Łodzi.