Ta wiadomość zelektryzowała nasz kraj. Olga Tokarczuk jako druga Polka w historii otrzymała Literacką Nagrodę Nobla. Co Akademia Szwedzka doceniła w jej twórczości? Olga Tokarczuk została nagrodzona za: „wyobraźnię narracyjną, która z encyklopedyczną pasją prezentuje przekraczanie granic jako formę życia”.
W sumie pisarka ma na swoim koncie 17 utworów – powieści, zbiorów opowiadań, esejów oraz tomów poezji. Jest także laureatką wielu prestiżowych nagród – dwukrotnie zdobyła Literacką Nagrodę Nike, w 2018 r. została laureatką Nagrody Bookera, a w 2019 r. sięgnęła po najwyższy laur – Literacką Nagrodę Nobla 2018. Największe wrażenie na Akademii zrobiła wydana w 2007 r. powieść „Bieguni”.
„Bieguni”, czyli o potrzebie podróży
Tytułowi bieguni to odłam prawosławnych starowierców, którzy uważali, że bycie w ciągłym ruchu pozwala oczyścić się z wpływu wszechobecnego zła. Dlatego powieść Olgi Tokarczuk to historia o sensie podróży.
– Zamysłem autorki było zmuszenie nas, czytelników, do zastanowienia się nad sensem i znaczeniem podróżowania – wyjaśnia Rafał Jackiewicz z księgarni TaniaKsiazka.pl. – To poruszająca historia, która opisuje ludzką potrzebę zmiany miejsca oraz nieodpartą ciekawość świata, zmuszającą nas do nieustannego przemieszczania się.
Co ciekawe, początkowo książka „Bieguni” nie została entuzjastycznie przyjęta. Oceniano ją jako chaotyczną i trudną w odbiorze. To wszystko przez jej formę – fragmentaryczną, pełną wtrąceń i przeróżnych wątków. Ostatecznie jednak powieść docenili krytycy, którzy zauważyli całą głębię jej przekazu.
– Mimo że książka została wydana ponad 10 lat temu, jej tematyka nadal pozostaje aktualna i pewnie nigdy nie przestanie taka być. Ta uniwersalność, czyli dotknięcie doświadczeń wspólnych wszystkim ludziom sprawiła, że „Bieguni” spotkali się z tak dużym uznaniem Akademii – podkreśla Rafał Jackiewicz.
Dopracowane w każdym szczególe
Olga Tokarczuk jako powieściopisarka zadebiutowała w 1993 r., wydając „Podróż ludzi księgi”. Kolejnymi utworami zjednywała sobie przychylność krytyków i czytelników. W 2009 r. na księgarskie półki trafiła powieść „Prowadź swój pług przez kości umarłych”, na podstawie której powstał głośny film „Pokot” w reżyserii Agnieszki Holland. W 2014 r. pisarka zaskoczyła nas „Księgami Jakubowymi” – blisko 1000-stronicową powieścią historyczną, która powstawała przez sześć lat.
– „Księgi Jakubowe” okazały się prawdziwym bestsellerem. To pejzaż XVIII-wiecznej Rzeczpospolitej Obojga Narodów, której daleko do ideału przedstawionego nam w powieściach Henryka Sienkiewicza – mówi Rafał Jackiewicz. – Warto też przypomnieć, że to właśnie za ten tytuł nasza noblistka otrzymała drugą Literacką Nagrodę Nike.
W 2018 r. ukazały się dwie kolejne książki Olgi Tokarczuk – „Opowiadania bizarne” i dwa opowiadania „Profesor Andrews w Warszawie” oraz „Wyspa”.
Olga Tokarczuk urodziła się w 1962 r. w Sulechowie, z wykształcenia jest psychologiem. Po studiach pracowała jako psychoterapeutka. W pewnym momencie swojego życia porzuciła zawód i w całości oddała się literaturze. Obecnie prowadzi zajęcia ze studentami i organizuje festiwale literackie.
Jak Olga Tokarczuk przyjęła wiadomość o Nagrodzie Nobla? Na razie skomentowała to na Facebooku tymi słowami:
„Literacka Nagroda Nobla! Radość i wzruszenie odebrały mi mowę. Ogromnie dziękuję za wszystkie gratulacje!”.
ZOBACZ TAKŻE:
Fot. Martin Kraft (photo.martinkraft.com), License: CC BY-SA 3.0 via Wikimedia Commons