Trendy na rynku biurowym ulegają ciągłym przeobrażeniom. W firmach na dobre zadomowiły się otwarte, współdzielone przestrzenie, a od jakiegoś czasu pojawiają się tzw. hot deski. Pracownik przychodząc do firmy korzysta z biurka, które jest w danym momencie wolne, a na koniec dnia zabiera swoje rzeczy. Jak na zmiany w miejscach pracy reagują pracownicy? Czy open space z „gorącymi biurkami” to ich wymarzone środowisko?
Jak pokazują wyniki badania Pracuj.pl, ponad 70% respondentów ma pozytywny stosunek do pracy w otwartej przestrzeni biurowej, przy czym aż 50% jako ideał podaje open space podzielony na kilka mniejszych pokoi. Blisko 60% badanych wskazuje na potrzebę posiadania własnego biurka. Jakie jest zatem wymarzone biuro polskiego pracownika?
Przestrzeń dla wszystkich
Open space to nic innego jak rozmieszczenie wielu stanowisk pracy na dużej, otwartej przestrzeni. W tak zorganizowanym biurze, nie ma podziału na pokoje i gabinety, wszyscy pracownicy wykonują swoje zadania w jednej sali. Taki model pracy został zapoczątkowany na zachodzie, pod koniec XIX wieku, gdy to pracownicy amerykańskich firm, szczególnie maszyniści, rozpoczęli pracę w nowym modelu, w późniejszym czasie formuła open space rozprzestrzeniła się w Europie. Dzisiaj takie biuro nikogo już nie dziwi, jednak jakie zdanie mają na ten temat pracownicy? Blisko 7 na 10 respondentów badania Pracuj.pl pozytywnie ocenia pracę na open space i podkreśla, że tak zagospodarowana przestrzeń nie wpłynęłaby na decyzję o zmianie pracy. Jednak mogąc wybierać, dla ponad połowy, idealnym miejscem byłaby przestrzeń podzielona na mniejsze pokoje.
Ułatwiona komunikacja pomiędzy pracownikami, szybki i bezpośredni przepływ informacji oraz sprawny obieg dokumentów to główne zalety open space podkreślane w badaniu Pracuj.pl. Wymieniane obserwacje są zgodne z ideą, jaka przyświeca głównemu założeniu tego typu przestrzeni, czyli poprawie komunikacji między pracownikami oraz skróceniu czasu wykonywania zadań, a także większej identyfikacji i przywiązaniu do firmy. Nie ulega wątpliwości, że między osobami pracującymi w jednym pomieszczeniu szybciej nawiązują się głębsze relacje, niż między pracownikami zamkniętymi w oddzielnych pokojach.
– Na open space pracownicy widzą się codziennie, na bieżąco mogą ze sobą rozmawiać, wspierać się i bliżej poznawać. Początkowo uważano, że taka forma zarządzania przestrzenią nie ma żadnych wad, dzisiaj wiemy, że tak nie jest. Pokazują to nasze badania. Respondenci najczęściej wskazują na hałas (48%), brak prywatności (45%), a także problemy z koncentracją (40%). Często pojawiające się w biurach ścianki oddzielające biurka nie są w stanie zapewnić intymności i dać możliwość wyciszenia. Na open space pracownicy stają się częścią jednego tworu – firmy. Psycholodzy wskazują na problem, jakim jest poczucie własnej odrębności, które zakłócone jest przez ciągłe funkcjonowanie we wspólnej przestrzeni, do tego dochodzi poczucie bycia obserwowanym. Praca na open space jest znacznie częściej problematyczna dla starszego pokolenia pracowników, Millenialsi nierzadko nie znają już innego modelu – podkreśla Konstancja Zyzik z Grupy Pracuj.
Codziennie inne biurko
Hot-desk to model zarządzania przestrzenią biurową, w którym dane stanowisko pracy nie jest przypisane konkretnej osobie. Pracownik przychodząc do firmy korzysta z biurka, które jest w danym momencie wolne, a na koniec dnia zabiera swoje rzeczy. Początkowo, idea „gorących biurek” stanowiła tylko część teorii „activity-based working” (ABW) autorstwa Erika Veldhoena. ABW propagowało zmniejszenie liczby stanowisk roboczych dostępnych w przestrzeni biurowej przy jednoczesnym zwiększeniu ich różnorodności, by umożliwić pracę w dowolnym stylu. Ten trend pozwala firmom zredukować koszty oraz minimalizować niewykorzystaną przestrzeń. Jak pokazuje przykład American Express poprzez eliminację przypisanych na stałe stanowisk pracy firma zanotowała redukcję kosztów oscylującą w granicach 10-15 milionów dolarów.
Jak pokazują wyniki badania Pracuj.pl, tylko 1 na 5 osób pozytywnie ocenia rozwiązania typu hot-desk, ponad połowa wypowiada się negatywnie. Blisko 60% zapytanych o idealne miejsce pracy, wskazuje takie, w którym każdy pracownik ma przypisane własne biurko.
Dla 30% respondentów badania informacja o hot-deskach nie miałaby żadnego wpływu na decyzję o podjęciu pracy w danej firmie. Dla ponad 50% badanych „gorące biurka” nie są elementem zachęcającym do zatrudnienia. Mobilizacja do utrzymania porządku na biurku, kontakt z większą liczbą pracowników czy możliwość swobodnej zmiany miejsca to najczęściej wymieniane przez respondentów zalety takiego rozwiązania. Blisko połowa osób aktywnych zawodowo uważa, że pracownicy mogą czuć się niekomfortowo bez własnego miejsca w biurze a także, że może być to powód do konfliktów czy rywalizacji o lepsze biurka.
Zmiany zachodzące na rynku biurowym, popularyzacja modelu open space czy coraz częstsze wykorzystanie hot-desków, wiążą się z przeobrażeniem, jakie od kilku lat przechodzi sam charakter oraz definicja pracy. Postęp technologiczny przyczynił się do powstania wielu nowych zawodów, które wymagają dostosowania przestrzeni.
Biuro przede wszystkim powinno spełniać oczekiwania pracowników, to ich komfort pracy przy realizowaniu zadań jest jedną z najważniejszych zasad, jaką powinny kierować się firmy. W zależności od charakteru wykonywanych obowiązków zespół będzie potrzebował inaczej zagospodarowanej przestrzeni. Dla jednych idealny okaże się open space, gdzie interakcja z innymi pracownikami zachodzi w sposób ciągły, dla innych podział na mniejsze pokoje stanie się zbawienny, gdyż ich praca wymaga skupienia i wyciszenia. Kreatywni z kolei docenią wygospodarowanie salek, które będą sprzyjały burzom mózgów oraz swobodnej wymianie myśli w zespołach koncepcyjnych. Pracownik spędza w biurze przynajmniej 8 godzin dziennie, warto zadbać, by dobrze czuł się w przestrzeni biurowej, gdyż są to elementy wpływające na wizerunek pracodawcy i mogące przechylić szalę zwycięstwa w wyścigu o najlepsze talenty.
Badanie „Zawodowy styl życia” zostało przeprowadzone dla Pracuj.pl przez ARC Rynek i Opinia na reprezentatywnej grupie 1037 osób aktywnych zawodowo w wieku 18+ lat. Celem pomiaru było zbadanie postaw respondentów wobec kwestii związanych ze stylem życia w pracy. Badanie przeprowadzono w kwietniu 2019 roku metodą CAWI (Computer Assisted Web Interviews). Fot. ma charakter poglądowy.