W latach 30. Pablo Picasso stwierdził, że „trzy niezwykłe wynalazki XX wieku to blues, kubizm i Polska Wódka”. Aby trunek mógł być oznaczony jako Polska Wódka, musi on być produkowany z ziemniaka lub jednego z pięciu polskich zbóż – żyta, pszenicy, owsa, jęczmienia lub pszenżyta. Dodatkowo, uprawa surowców musi być prowadzona na terenie naszego kraju.
Około XIII wieku powstała pierwsza chrześcijańska nazwa tego wysokoprocentowego napoju – alcol, w Polsce zaś pojawiło się określenie zapożyczone z języka łacińskiego – aqua vita, co oznaczało „wodę życia”. Nazwa ta, przy szybkiej wymowie, została przekręcona w „okowitę”. WXV wieku, słowo „wódka” uznano za zdrobnienie „wody” i używano do określenia małych zbiorników wodnych. Aby zyskało ono swoje dzisiejsze znaczenie, musiało upłynąć trochę czasu.
W XVI wieku powstała polska, rodzima nazwa, określająca „wodę ognistą”– gorzałka od czasownika „gorzyć”, czyli palić. Szybko pojawiły się liczne nawiązania do niej w literaturze. W 1614 roku Jurek Potański utworzył żartobliwy poemat, w którym napisał, że „Gorzałka wypędza to, co człeka suszy,/A nie tylko pomaga ciału, ale duszy”. Natomiast w 1876 roku w „Przeglądzie Lwowskim” pojawił się utwór, którego fragment idealnie charakteryzował produkt: „Ty pocieszasz w utrapieniu,/Ty ogrzewasz w zaziębieniu”. Obecnie, Słownik Języka Polskiego określa ów magicznie dawniej opisywany trunek jako „mocny napój alkoholowy ze spirytusu i wody”.
Wódka bohaterką literacką i filmową
Nadużywanie alkoholu było nagminne w kręgach polskiej szlachty, która podczas biesiad piła bez opamiętania. Za czasów króla Augusta II organizowano konkurencje na czas, kto wypije szybciej i zobaczy dno. Najlepsi byli nagradzani orderem Orła Białego.
W dwudziestoleciu międzywojennym do miłośników tego napoju spirytusowego dołączyli pisarze. Stanisław Ignacy Witkiewicz, Marek Hłasko, Rafał Wojaczek to popularni polscy twórcy, którzy nierzadko tworzyli swoje dzieła w towarzystwie mocnego trunku. Już Jan Kochanowski pytał w czasach renesansu: „Czy widział kto kiedy poetę trzeźwego?”, twierdząc że „nie napisze taki nic dobrego”. Przyczynę częstego sięgania po butelkę przez poetów w jednym ze swoich wierszy wyjaśnił również Tadeusz Różewicz: „piją bo wiedzą co w nich siedzi i co jeszcze może z nich wyjść […]/piją bo wiedzą co już napisali i nie wiedzą co jeszcze napiszą”.
Wódka często ukazywana jest w sposób symboliczny i jest bohaterką nie tylko literacką, ale także filmową – swoistą celebrytką.W filmie „Popiół i diament”,Maciek (w tej roli Zbigniew Cybulski) zapala zawartość kieliszków, imitując zapalanie znicza. Wspomina tym gestem swoich zmarłych towarzyszy. Przykłady obecności wódki w sztuce, filmie i literaturze można by mnożyć. Była ona nieodłącznym towarzyszem Polaków na przestrzeni dziejów – i tego miejsca nikt jej nie odbierze.
Ze mną się nie napijesz?
Polacy lubowali się w organizowaniu zakrapianych biesiad przy rodzinnych stołach. Podczas wydarzeń, goście ze smakiem sięgali po tłuste potrawy akompaniujące gorzałce. Trunek lał się strumieniami również podczas tradycyjnych uroczystości, czego przykład dał Wojciech Smarzowski w filmie „Wesele”. Powstało również wiele utworów wyśmiewających skłonność do nadużywania alkoholu przez Polaków. Jedno z nich pojawiło się w filmie „Seksmisja”. Główny bohater, znajdując pustą butelkę po wódce głośno wypowiada słowa radości: „Nasi tu byli!”. Tekst ten stał się kultowy i do dziś można kupić produkty nawiązujące do tej sceny.
Wódka jest dziedzictwem kulturowym głęboko zakorzenionym w tradycji, docenianym również poza granicami naszego kraju. Co o tym świadczy? Obecność wódki w filmach i serialach zagranicznych. Butelkę z polską etykietą można zobaczyćm.in. w filmach„Betty Blue”oraz „Prometeusz”.
Muzeum Polskiej Wódki zmienia wizerunek narodowego trunku
„Image” mocnego alkoholu, z którego Polacy są znani na całym świecie zmieniał się w szczególności w ostatnich dziesięcioleciach:
– Polska Wódka, podobnie jak francuski Cognac czy Scotch Whisky, została wpisana na listę Chronionych Oznaczeń Geograficznych i od wielu lat jest istotnym polskim produktem eksportowym, cenionym za smak i jakość na całym świecie. Chcemy, aby Muzeum Polskiej Wódki przekazywało i gromadziło wiedzę dotyczącą naszego narodowego trunku, z którego powinniśmy być dumni – podkreśła Andrzej Szumowski, prezes zarządu Fundacji Polska Wódka i pomysłodawca działającego blisko dwa lata Muzeum Polskiej Wódki w Warszawie.
Święto tego niezwykłego produktu – Polskiej Wódki – obchodzimy 13 stycznia. Z tej okazji Muzeum Polskiej Wódki będzie można zwiedzać za darmo. Goście zwiedzą muzeum pod opieką przewodnika, który opowie nie tylko o produkcji i dawnych recepturach, ale przede wszystkim o znaczeniu i miejscu Polskiej Wódki w historii, kulturze i gospodarce na przestrzeni wieków. Będzie to niezwykła podróż w czasie, pełna interesujących, mało znanych i zaskakujących faktów. Więcej informacji znajdziecie na stronie muzeumpolskiejwodki.pl
Fot. ma charakter poglądowy. Źródło newseria.pl/biuro-prasowe