Zupa pomidorowa, sosy do pizzy, liczne dania, które bez pomidorów po prostu nie smakują tak samo. Dziś nie wyobrażamy sobie diety bez tych warzyw. I słusznie, bo są bardzo wartościowym składnikiem naszej diety. Warto jednak wiedzieć, że ich walory smakowe odkryliśmy stosunkowo niedawno i w dodatku przypadkiem.
Ojczyzną pomidora (Lycopersicon esculentum Mill) jest Środkowa i Południowa Ameryka, skąd został przywieziony do Europy i rozprzestrzenił się dość szybko na inne kontynenty.
Historia wzięła swój początek w Peru. To właśnie tam upatruje się miejsca pochodzenia pomidorów. Uznaje się, że dziki przodek dzisiejszych pomidorów pochodził z południowej części tego kraju. Jednak ta andyjska forma nie była ani urodziwa (owoce były wielkości czereśni), ani smaczna (owoce miały gorzki smak). Pomidory zagościły w codziennej kuchni, dopiero gdy trafiły do Meksyku i zostały „udomowione” przez Azteków. Ich smak jednak nadal znacząco odbiegał od tego, który znamy dziś. Owoce pierwszych form uprawnych miały złocisto-żółtą barwę, były drobne (średnica 2 cm) i raczej kwaśne.
Do Europy owoce pomidorów zostały przywiezione w 1496 roku przez Krzysztofa Kolumba razem z ziemniakami i tytoniem. Sadzonki dotarły do Sycylii i okazało się, że klimat tej wyspy wyjątkowo tym roślinom odpowiada. Zaczęły bujnie rosnąć i swobodnie krzyżować się pomiędzy sobą. Do dalszych prac hodowlanych wybierano tylko te krzewy, których owoce były słodkie.
Swoje właściwości prozdrowotne pomidory zawdzięczają zawartości związków biologicznie czynnych, w szczególności witaminy C, karotenoidów i beta-karotenu, flawonoidów, rutyny, a także zawartości makroelementów: potasu, wapnia i magnezu. Witamina C, karotenoidy i flawonoidy posiadają właściwości przeciwutleniające, neutralizują wolne rodniki i przeciwdziałają rozwojowi nowotworów.
Głównym cennym związkiem, jaki można znaleźć w pomidorze jest likopen. Związek ten jest dominującym karotenoidem w owocach pomidora i występuje w większych stężeniach niż beta-karoten czy inne karotenoidy. Istnieje hipoteza, że pełni on istotną rolę w ludzkim systemie odpornościowym. Poza tym jest substancją niepolarną (wykazuje powinowactwo do tłuszczów), w związku z tym zmniejsza syntezę „złego” cholesterolu (LDL), a podwyższa aktywność frakcji HDL.
Ponadto likopen jest bardzo silnym przeciwutleniaczem i może zapobiegać poważnym schorzeniom jak np. chorobom serca. Większe stężenie likopenu w organizmie chroni organizm przed chorobami cywilizacyjnymi, a także zapobiega występowaniu chorób nowotworowych poprzez to, że oddaje swoje elektrony wolnym rodnikom neutralizując je, zanim uszkodzą komórki ciała.
Co ciekawe, biodostępność likopenu wzrasta w wyniku obróbki cieplnej pomidorów. Oznacza to, że jest lepiej przyswajany przez organizm, jeśli znajduje się w przetworach, np. soku, koncentracie czy ketchupie.
ZOBACZ TAKŻE:
Coraz więcej osób potrzebnych do pracy w srebrnej gospodarce
Fot. ma charakter poglądowy. Źródło Akademia Dobrego Smaku SGGW. Prezentowany materiał nie stanowi porady o charakterze medycznym, ma wyłącznie charakter informacyjny i w rozumieniu obowiązujących przepisów nie może być traktowany jako specjalistyczna porada medyczna, forma diagnozy lub zalecenia w zakresie leczenia, ponadto nie może być podstawą do jakichkolwiek roszczeń. Materiał nie może zastępować specjalistycznych badań lekarskich ani profesjonalnego doradztwa medycznego. Przed zastosowaniem jakichkolwiek procedur należy skonsultować się z lekarzem.